ဆန္ဒ

ဆ

Twins Falls

ရိုးရှင်းတဲ့ အခင်းအကျင်းနဲ့
Perrine Memorial တံတားအောက်မှာ
Snake River ဟာ တည်ငြိမ်စွာ စီးဆင်းတယ်
ဒါကပဲ မြို့လေးကို တန်ဆာဆင်ထားလို့
ကျယ်ပြောတဲ့ လွင်ပြင်က Magic Valley တဲ့
မှော်ဆန်တဲ့ ရုပ်ပြောင်းရုပ်လွှဲ
ရာသီအတတ်ပညာတွေ ပိုင်ဆိုင်တယ်
သူက ဆောင်းမှာ အရိုင်းဆန်ပေမယ့်
နွေဦးရောက်ရင် ချစ်စရာ ကောင်းနေပြန်ရော
ကျေးလက်ဆန်ဆန် မပြယ်သေးတဲ့ရနံ့တွေနဲ့
စိမ်းစိုစို အာလူးစိုက်ခင်းတွေက
ဆောင်းအလာကိုတော့ မစောင့်နိုင်ဘူးထင်ရဲ့
နှင်းခဲတွေအောက်မှာ ပုန်းလျှိုးကုန်တယ်
Down Town မှာ လူမစည်တဲ့မြို့လေးက
ရေတံခွန်တွေ ရေပူစမ်းတွေနဲ့ တင့်တယ်တဲ့မြို့လေပေါ့
Rocky တောင်တန်းရဲ့ အနားသတ်
​ဖြောင့်တန်းတဲ့ US 93 နဲ့ I 84 လမ်းမတွေကြောင့်
သူဟာ အထီးကျန်ဆန် မနေဘူး
(၁၉၀၅)ခုနှစ်မှာ ပြန်လည်တည်ထောင်ခဲ့ပေမယ့်
အလှတွေ မပြယ်သေးလို့
ကဗျာဆန်ဆန်ခေါ်ပုံက Twin Falls တဲ့

Helena (or) Ghost Town (or) The Helena Duel The Toughest Town on Earth

Helena (or) Ghost Town (or) The Helena Duel

The Toughest Town on Earth

Helena  ဆိုတာ Texas ပြည်န,်က ေကျးလက် မြို့ နာမည်ပါ/

မိန်းမပျိုေလးလို လှတ ကဗျာဆန်တ,် ေကျာ်ကြားခဲ့ပါတ,်  . . . 

ဘာ့ေကြာင့် Helena ကို Ghost Town လို့ေခါ်ကြတာလည်း  . . . 
ဘာေကြာင့် ေ'သခံ ေတွကြားမှာ The Helena Duel လို့ နာမည်ကြီးခဲ့တာလည်း . . . .

The Toughest Town on Earth က ဘယ်မှာလည်း  . . . .

Helena NrdKUt0if vrf;qdkif;bkwf

Texas jynfe,f SanAntio NrdKUuae ta&SUawmifbuf rdkif(70)tuGmrSmwnf&dSNyD;? State Highway(80) vrf;rBuD; ESihf Farm Road(81) vrf;qHkrSm&dSwJh jrdKUa[mif;av; wpfNrdKUygyJ/ tJ'D NrdKUav;udk Ghost Town vdkUvnf; odMuovdk? a'ocHawGMum;rSm Helena Duel vdkUac:wJh cyfrdkufrdkuf "m;udkif,SOfNydKif wdkufcdkufrIawGaMumihfvnf; emrnfBuD;vSygw,f/

om,mvSywJh Helena qdkwJh aus;vufNrdKUav;udk (1852)ckESpfrSm Thomas Ruckman eJU Lewis S. OwingswdkUu pwifwnfaxmifcJhMuygw,f/ Pennsylvania uae ajymif;vmwJh  Thomas Ruckman u wpf{uudk (1)a':vmeJU ajr{u(200)0,f,lydkifqdkifcJhNyD;? nDjzpfwJh John Ruckman uvnf; aemufydkif;rSm ajymif;a&GUvmcJhygw,f/ Helena qdkwJh emrnfu oleJUtwl NrdKUudkwnfaxmifol? vkyfazmf udkifzufjzpfwJh  Lewis S. Owings &JU rdef;r Helen S. Owings emrnfudk ,lNyD;rSnhfac:cJhwmyg/ NrdKUwnfaxmifumpuawmh tdrfajc(300)avmufeJU pnf;um;cJhNyD;? ,cktcsdefrSmawmh tdrfajc(30) avmufyJ usefawmhr,fxifygw,f/ (w&m;0if;Z,m;t&awmh r[kwfygbl; a'ocHwpfOD;&JU ajymMum; csuft&yg/)

,ckvuf&dS jrifae&wJh Helena NrdKU&JU aumif;uif"mwfyHk (source: Google Earth)

           Helena qdkwJh emrnfav; vSyoavmuf tvHk;eJUt&if; jzpfwnfcJhawmh r[kwfygbl;/ (1830) ckESpf avmufrSm ruúqDudk tajccsa&GUajymif;aexdkifolawGu Altima (Little Cotton Wood) vdkUac:NyD; Cibolo acsmif;eJU San Antonio jrpfaygif;qHkwJhae&meJU rvSrf;rurf;rSm wnf&dSwJh 0g*Grf;yifawG pD&&Dqihf&&if tkyftkyfqdkif;qdkif;&dSwJh tJ'Dae&mav;u pdrf;pdrf;vef;vef; pdkpdkajyajyeJU aecsifp&m aumif;vSwm trSefygyJw,f/ ruúqDudkeJU wuúquf ukefoG,f vSnf;vrf;aMumif;ay:rSm &dSwJhae&mav;udk Thomas Ruckman u Goliad udk oGm;&if;? c&D;oGm; [efvTJ trSwfrxifawGUrd&mu oabmusNyD; ajr0,fcJhwmu jzpfwnfvmcJhwmygyJ/ ,cktcsdef rSm olruom pum;ajymwwfr,fqdk&if olr&JU twdwfu vGrf;armqGwfysHUzG,f  aysmf&TifMunfEl; cJhwmawG? ausmfMum;rIawG &ufpuf,kwfrmrIawG? ppfyGJawG? aoG;ysuf ajcmufcsm;rIawG ? tdyfruf qdk;awGeJU aoG;pGef;cJhwJhae&ufawGudk ajymjyygvdrfhr,f/

vGefavNyD;aomESpfrsm;pGmu Helena [m San Antiono eJU ,ck Goliad (La BahAfAa) Mum;?Texas urf;ajcw0dkufrSm txifu&NrdKUav;ygyJ/ (1854-1894)ckESpfawGrSm Karnes County&JU &Hk;pdkuf&mvnf; jzpfcJhygw,f/       

(1857)ckESpfrSm jzpfyGm;cJhwJh vSnf;vrf;aMumif;ppfyGJ[m Helena teD;w0dkufrSm jzpfyGm;cJh wmjzpfNyD;? a&S;&dk;pGJ wuúqufawGeJU ruúqDuefawGMum;rSm jzpfcJhwmyg/ ruúqDuef ukefo,f ,lydkUaqmifolawG[m wuúqufawGxuf aps;ydkcsdKNyD; jrefqefrI&dSwJhtwGuf Indianola qdyfurf;eJU SanAntio Mum;rSm atmifjrifBuD;yGm;vsuf&dSygw,f/ 'gaMumihf ukefonfvSnf;vrf;aMumif;rSm wuúqufawGu ruúqDuefvSnf;awGudk cdk;,ufvk,lzsufqD;cJhygw,f/ Oya'aMumif;t&vnf; bmrS rvkyfEdkif r&yfwHhEdkifcJhygbl;/ tckvdkjzpfyGm;cJhwJh wdkufcdkufrIawGudk ruúqDuefukefonf tajrmuftjrm; towfcH&NyD; 'DtaESmuft,SufawGudk onfrcHEdkifawmhwJhtwGuf ppfyGJBuD;xGm;vmrSm pdk;&drf vmygw,f/ ‘'gaMumihf wuúqufjynfe,ftpdk;& Elisha M. Pease u tjcm; EdkifiHa&;orm;awG&JU zdtm;ay;jcif;cHcJh&NyD; (1857)ckESpf? 'DZifbmvrSm jynfe,ftpdk;&trdefUeJY ppfyGJudk tqHk;owfcJhygw,f/

Helena [m jynfwGif;ppf jzpfaewJhumvawGrSmawmif pmwdkufrSkm udk,fydkifwHqdyf acgif;awG xkwfa0cJhNyD;? NrdKUapmihfwyfawG zGJUpnf;EdkifcJhygw,f/ ruúqDudk qdyfurf;awGqDudk NrdKUuaewqihf 0g*Grf; tajrmuftjrm; wifydkUEdkifcJhygw,f/ w&m;&Hk;? axmif? yefyJzdk;? [dkw,fawG? {nfhcef;rawG? rl;,pfaq;0g; tazsmf,rumqdkifawG ? ukefpHkqdkifawG zGihfNrJ MuufysHrus pnfum;vsufygyJ/ (1879)ckESpfrSm Helena – The Helena Record eJU (1887)ckESpfawGrSm The Kernas Country News qdkwJh owif;pm ESpfapmifudkvnf; xkwfa0cJhygao;w,f/ (1880)ckESpf awGrSm NrdKUvlOD;a&[m (250)eJU(300)Mum;rSm &dScJhygw,f/

 Helena &JU w&m;&Hk;taqmuftOD;a[mif;

wpfenf;tm;jzihf Helena aumif;usdK;av;awG &dScJhovdk? qdk;usdK;awGeJUvnf; jynfhESuf vsuf&dSygw,f/ '@m&Dqefqef pum;wHabmift& Helena &JUpum;vHk;tp[m Hell (i&J)vdkU &nf nGef;ygw,f/ ppfNyD;oGm;wJhaemufydkif;rSm Karnes County w0dkufrSm vlqdk;vlrdkufawG vma&muf ykef;atmif;jcif;? w&m;Oya'pdk;rdk;rIr&dSjcif; ? tjcm;jynfe,fu aoewform;awG vma&mufjcif; wdkUaMumihf Helena [m Toughest Town On Earth tjzpf e,fajrMurf;wJha'otjzpfeJU ausmfMum; vmcJhwm (19)&mpkESpftv,fydkif;avmuftxdygyJ/ NyD;awmh wpfa,mufeJUwpfa,muf cyfrdkufrdkuf pdefac:csdef;qdk? ,SOfNydKifowfykwfMuwmvnf; &dSaeygao;w,f/ ,SOfNydKifowfrnfholESpfa,muf&JU b,fvufu wpfa,mufudkwpfa,mufu qkyfudkif oma&BudK;pD;aESmifum? usefwJhnmvufeJU toGmoHk;vufravmuf&dSwJh "m;ajrSmifudk udk,fpD udkifaqmif wdkufcdkufMuygw,f/ "m;oGm;ao; ayr,fh &wJh'Pf&m'PfcsufawGeJU aoG;xGufvGef aoqHk;rS wdkufcdkufrIawG tqHk;owfygw,f/ tJ'Dvdk aoG&J&JoH&J&J ,SOfNydKifwdkufcdkufrIawGudk a'ocHawGu tm;ay;tm;ajrSmuf 0dkif;tHkMunfhMu ygw,f/

        (1885)ckESpfrSm San AntionoNrdKUeJU Aransas jzwfzdkU &xm;vrf;azmufvkyfa&;pDrHudef;awGp awmh Colonel William G. Butleru HelenaeJU (7)rdkiftuGmuae NrdKUa&SmifazmufvkyfapcJhygw,f/ ol[m jynfwGif; ppfjyefwpf,mufjzpfwJhtjyif csrf;omwJh arG;NrLa&;NcHydkif&Sif wpfa,mufvnf; jzpfygw,f/ taMumif;u olom; towfcHcJh&vdkUygyJ/ 'gaMumihf “ighom;udk aoovdk NrdKUvnf; jyefowfr,f}}vdkU Budrf;0g;cJhygw,f/ olUom; Emmett Butleru raoqHk;rSD NrdKUudkvmNyD; t&ufbm;rSm t&ufaomufcJhygw,f/ jrif;awG cdk;vmcJhyHkvnf; &ygw,f/ ‘'gudk NrdKUapmifh&Ju vmwJhtcgrSm Emmett u &rf;um;NyD;aoewfeJU pwifypfcJhygw,f/ Emmett u &Judk tcsufaygif;rsm;pGm ypfcJhayr,fh? &JypfwJh usnfqefu Emmett ajcaxmufudk xdrdygw,f/ &Juawmh yGJcsif;NyD;aoqHk; oGm;ygw,f/ NrdKUcHawGbufuvnf; ulNyD;ypfcwfcJhwJhtwGuf aemufqHkk;rSm Emmett u aoewf 'Pf&meJU aoqHk;cJhygw,f/ oltaza&mufvmNyD; olom; owfoludk ar;wJhtcg NrdKUcHawG ajzqdkEdkifjcif;r&dSygbl;/ tcif;jzpfwJh tcsdefrSm tjyeftvSef ypfMuvdkU tcsufaygif;(40)avmuf&dScJhNyD;? b,folub,foludk ypfvdkufw,fqdkwm rodawmh vdkUygyJ/ 'gudk rauseyfwJh Colonel William G. Butler u olom; aoqHk;cJhovdk 'DNrdKUudkvnf; aoqHk;&r,fvdkU Budrfarmif;cJhwmyJjzpfygw,f/ 'DvdkeJU San Antiono  NrdKUeJU Aransas jzwfzdkU &xm;vrf; pDrHudef; pwifwJhtcg vdktyfwJh&HyHkaiG a':vm(35000)udk a'ocHawGu ay;EdkifcJhjcif; r&dSygbl;/ Colonel William G. Butler uawmh ay;EdkifwJhtjyif olv,f,m ajrtcsdKUudkawmif toHk;jyKzdkU vI'gef;cJhygw,f/ (1886)ckESpfrSm &xm;vrf;aMumif;[m San Antiono jrpf&JU taemuf buf? Helena NrdKU&JU taemufawmifbuf (&)rdkif tuGmuae azmufvkyfcJhNyD;? Kenedy eJU Kernas NrdKUopfESpfck ay:vmcJhygw,f/  (1894)ckESpfrSm w&m;&Hk;udk  Kernas City odkU ajymif;vJzGihfvSpf cJhygw,f/ Helena rSm&dSwJh taqmuftOD;udkawmh ausmif;tjzpf ajymif;vnf;cJhygw,f/ tcsdKU vkyfief;&SifawGuvnf; zGHUNzdK;pnfyifvmwJh Kernas City udk ajymif;a&TU vkyfudkifcJhMuygw,f/

                                                                             San Antonio jrpf &IUcif;

        tJ'Dvdk twdwfu raumif;wJhordkif;aMumif;awG owfjzwfrIawG aoG;pGef;rIawG pD;yGm;a&; usqif;rIawG &Hk;pdkuf&ma'oajymif;vJrIawG &xm;vrf;qHkr&dSjcif;wdkUaMumihf vlOD;a& usqif;vmNyD; wpfpp NrdKU[m ajcmufuyfwdwfqdwfvdkUvmygw,f/ (1904)ckESpfrSm (181)a,muf? (1933)ckESpf rSm (100)a,muf? (1939)ckESpfrSm (200)a,muftxd jyefwdk;wuf vmcJhygw,f/ (1945)ckESpfrSm ausmif;udkydwfcJh&ygw,f/ (1956)ckESpfrSm pmwdkuf tquftoG,f&yfqdkif;oGm;ygw,f/ ,aeUrsuf arSmufacwf (1990-2000)jynfhESpfawGrSm vlOD;a&(35)a,mufcefUom usef&dSygawmhw,f/ w&m; &Hk;? pmwdkufa[mif;? John Ruck Man &JUtdrf? pmwdkufa[mif;? Sickenius v,f,mtdrfeJU tusOfom;awG csKyfaESmifxm;wJhaxmifawGudk ordkif;0ifjywdkufypönf;tjzpf xdef;odrf;xm;&dScJhygw,f/ tjcm; ordkif; 0ifwJh ae&mwcsdKUvnf; ,aeUxufwdkif usef&dSaeygao;w,f/

        tJ'DNrdKUrSm 0dnmOfawG &dSw,fvdkU ajymMuw,f/ ruRwfrvGwfao;wJh 0dnmOfawG[m NrdKU&JU txifu& tdrftaqmuftOD;awGeJU axmifawGrSm &dSw,fvdkU ,HkMunfMuw,f/ pdwfyg0ifpm;wJh c&D;oGm;{nfhonfawGuawmh wul;wu oGm;a&muf vnfywf pl;prf;Muygw,f/ wpfcsdKUuvnf; awGUBuHKzl;ovdk wpfcsdKUuvnf; t,HktMunf r&dSMuygbl;/ a'ocHawGxJrSmvnf; ,HkMunfwJhol awG&dSovdk? r,HkMunfyJeJU bdk;bGm;pOfquf aexdkifolawGvnf; &dSygw,f/ avmu&JU ajymif;vnf; rI ed,mroabmt& ,ck vuf&dS tcsdefrSmawmh Helena [m ordkif;0ifae&m tjzpfom usef&dSygawmhw,f/ t&ifwkef;u vlvlololeJU pnfum;cJhzl;w,fqdkwJhae&mawG[m wdwfqdwf Nidrfouf ajcmufuyfvdkU ,Hkwrf; pum;rsdK;tjzpfeJU omusefygawmhw,f/ Helena qdkwJhemrnf eJUNrdKU[m rdefrysdKwpfa,mufvdk jypfrsdK;rSJUrxif EkysdKjrpfNyD; vSaoG;BuG,f xif&Sm;cJhoavmuf? aoqHk;oGm;cJhygNyD/ twdwft&dyftdyfrufqdk;awG jynfhESufaecJhayr,fh ,aeUacwf tcsdeftcgrSm NrdKUa[mif;av;[m Ghost Town tjzpf vlolrod vGrf;armzG,f usef&pfcJhygawmhw,f/

pm<uif;

uGsefawmf[m Victoria, Texas txda&mufcJhNyD;? Helena udk ra&mufcJhrdygbl;/ Helena eJU Victoriau (62)rdkifcGJavmufyJ uGma0;ygw,f/ Helena qdkwJh vSywJhemrnfav;eJU ordkif;aMumif; udk apmapmodcJh&if a&mufjzpfcJhr,f xifygw,f/

2016ckESpfu xGufwJh Director: Kieran Darcy-Smith &dkufwJh The Duel  qdkwJh Zmwfum; MunfhNyD; 'DNrdKUav;udk pdwf0ifpm;NyD; jyefvnfrQa0jcif;yJjzpfygw,f/ 'g&dkufwmu Zmwftdrfudk Helena NrdKU av;rSm tajcwnfxm;ayr,fh Zmwf0ifcef;awG[m Florewood State Park rSm &dkuful;xm;wmyg/  tudk;tum; eJU "mwfyHkawGudk Helena NrdKUtaMumif; a&;xm;wJh oufqdkif&m Web Page awGu wqihf &,lygaMumif; 0efcH Credit ay;ygw,f/   Helena Texas , Toughest town on Earth taMumif;ydkNyD; odcsif&if  Facebook rSm Like & Follow vkyfNyD; &SmazGEdkifygw,f/ Websites rSm Helena, Texas qdkNyD; &SmazG zwf&IUEdkifygw,f/  

ႏွင္း

ႏွင္း . . .
ေျမာက္ေလနဲ႕အတူ
ရြက္ေျခာက္ေအာက္မွာ သိုသိပ္ဖံုးကြယ္လို႕
ေရာင္ျခည္ျဖာစ မနက္လို
ခပ္လဲ့လဲ့အလင္း မယုိင္လဲခင္
ခ်ယ္ရီေရာင္ႏႈတ္ခမ္းက ပြင့္ၿပံဳးတယ္ 
ေအးေပမယ့္ ေႏြးဆဲစကားလံုးက
တံစက္ၿမိတ္ေအာက္မွာ တစ္စစ
ထုဆစ္လို႕
ဝိုးတဝါးမႈန္ရီ
ေလအေဝွ႕ လႈပ္ခတ္သေယာင္
မင္းဆံႏြယ္ေတြ
တဖြဲဖြဲက်ာလာတယ္
ဒါ ေဆာင္းပဲ။

အေတာင္စံုတဲ့ငွက္

သူမ . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . .

သူမ ဘာေတြမ်ားစဥ္းစားေနပါလိမ့္
သူမ ဘာေတြမ်ား ေတြးေတာေနပါလိမ့္...
မ်က္လံုးေတြက အေ၀းတစ္ေနရာမွာ ရီေ၀ေ၀ . . .
ဘယ္ဆီကို ေငးေမွ်ာ္ေနမွန္းမသိ သက္ျပင္းေတြက မသိမသာခ်လ်က္ . . . .
အေတြးေတြက ၀ိုးတ၀ါး ပံုရိပ္ေတြက နီးလာလိုက္ ေ၀းသြားလိုက္နဲ႕
သူမ စိတ္အာရံုထဲတြင္ ဘယ္အရာကမွ သူမ စိတ္ကို ေျဖသာႏိုင္စြမ္းမရိွပါ။
ဘယ္အရာမွ သူမကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစႏိုင္စြမ္း မရိွပါ။
အိမ္ေရွ႕ပန္းခံုမွာ အဆုပ္ဆုပ္ပြင့္တဲ့ ယုဇနပန္းပြင့္ေတြကေကာ . . .
ရာသီအလိုက္ ပြင့္တဲ့ သစ္ခြပန္းေတြကေကာ
ေလယူရာယိမ္းကေနတဲ့ ထာ၀ယ္မိႈင္းအနီရင့္ရင့္ပန္းေလးေတြကေကာ . . .
သူမကို ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္စြမ္း မရိွၾကပါ။
သူမအတြက္ ေငြေရးေၾကးေရးသည္ မခ်မ္းသာႏိုင္သည့္တိုင္ အသင့္အတင့္ ျပည့္စံုလ်က္ရိွသည္။
အလုပ္အကိုင္ေသာ္လည္းေကာင္း
ေဆြးမ်ိဳးသားခ်င္း အေပါင္းအသင္းမ်ား ေသာ္လည္းေကာင္း သိုက္သိုက္၀န္း၀န္းသာ
လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉၈၀ေႏွာင္းပိုင္းကာလမ်ားက အတိတ္အေၾကာင္းအရာမ်ား ပံုရိပ္မ်ား ျပတ္ျပတ္သားသား ျမင္ေယာင္လာသည္။ မိသားစု စံုစံုလင္လင္ျဖင့္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာ ေန႕ရက္မ်ား
သားေတြရဲ႕ စူးစူး၀ါး၀ါးငိုေၾကြးသံ စာက်က္သံ ရန္ျဖစ္သံ သူမနားတြင္ မၾကားတစ္ခ်က္ ၾကားတစ္ခ်က္ ၾကားေယာင္လာမိသည္။
တစ္္ခါ တစ္ခါ သားေတြ ေခြ်းသံတရႊဲရြဲျဖင့္ ညစ္ပတ္ေပေရစြာ ကစားၿပီး အိမ္ျပန္လာေသာအခါ သူမ စိတ္ဆိုးခ်င္ေယာင္ေဆာင္ကာ ျမည္တြန္းမိသည္။ တစ္ခါတစ္ခါ သားေတြ သူမအနားသို႕ ေၾကာင္တစ္ေကာင္လို ပြတ္သီးပြတ္သပ္ လုပ္ေသာအခါ သူမ စိတ္ၾကည္ႏူးမိသည္။ တစ္ခါတစ္ခါ သားေတြ သူမအနားကို လာၿပီး အနားယူ အိပ္စက္ေသာအခါ ေခါင္းကို အသာအယာပြတ္ ေခ်ာ့သိပ္တတ္သည္။
တစ္ခါတစ္ခါ သားေတြ ေနမေကာင္းျဖစ္ေသာအခါ သူမ ေနမေကာင္းျဖစ္သကဲ့သို႕ အစိုးရိမ္ႀကီးစြာ စိတ္ပူမိသည္။
သားေတြ ေက်ာင္းတက္အရြယ္ ေရာက္သည့္အခါ အ၀တ္အထည္ ေက်ာင္းယူနီေဖာင္းကအစ ထမင္းခ်ိဳင့္ အခ်ိန္မွီ ျပင္ဆင္ ခ်က္ျပဳတ္လ်က္ သူမ မေမာႏိုင္ပါ။ သားေတြကို ကိုယ္တိုင္ ေရမိုးခ်ိဳး ဖီးလိမ္းျပင္ဆင္ ေပးရင္ သူမ ေက်ာင္းသို႕ လႊတ္တတ္သည္။
သားေတြရဲ႕ ေရွ႕ေရးသည္ သူမ ေရွ႕ေရး
သားေတြရဲ႕ အနာဂတ္သည္ သူမ အနာဂတ္
သားေတြရဲ႕ အိပ္မက္သည္ သူမ အိပ္မက္
ႀကံဳလာသမွ် အခက္အခဲမွန္ သမွ်ကို သူမ ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့သည္သာ
သားေတြအတြက္ သူမ အသက္ရွင္ ရုန္းကန္ရင္း သူမ မေမာႏိုင္ပါ။ မပန္းႏိုင္ပါ။ သားေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာကို ၾကည့္ရင္ ပီတိျဖစ္လ်က္သာ ေက်နပ္ေနမိသည္။
ထိုအရာမ်ားသည္ သူမ ရင္တြင္းမွ စီးဆင္းလာသည့္ မခမ္းေျခာက္ႏိုင္သည့္ ေမတၱာျမစ္ေရသာ ၊ ဘာကိုမွ ေမွ်ာ္လင့္မထားသည့္ ေပးဆပ္မႈသက္သက္ျဖင့္ သားေတြ အတြက္ ျပင္ဆင္ရင္း အခ်ိန္ေတြ ကုန္မွန္း မသိ ကုန္လြန္လာခဲ့သည္။
သားေတြ တစ္ေန႕တစ္ျခား အရြယ္ေရာက္လာသည္ကို သူမ ဂရုမျပဳမိခဲ့
သူမ စိတ္ထဲတြင္ သားမ်ားကို သူမ ရင္အုပ္ေအာက္က မခြာခိုင္းခ်င္ေသးပါ။
တစ္ခါတစ္ခါ သားႀကီးအတြက္ ေတြးပူေနရသည္။
တစ္ခါတစ္ခါ သားလတ္အတြက္ ပူပန္ေနမိသည္။
တစ္ခါတစ္ခါ သားငယ္အတြက္လည္း စိုးရိမ္ေနရေသး
တစ္ခါတစ္ခါ သားေထြးအတြက္ပါ စိတ္မခ်ႏိုင္ေသး။
သူမ က်န္းမာေရးအတြက္ သူမ ေတြးမပူရ
သူမ က်န္းမာေရးအတြက္ သူမ မစိုးရိမ္အား
သူမ က်န္းမာေရးအတြက္ သူမ ဂရုမထားအား
သားႀကီး မိန္းမခိုးသြားသည့္အခါ သူမသည္ စိုးရိမ္စိတ္ပိုမိသည္.
သားႀကီးသည္ အရာရာကို ျပင္ဆင္ မထားမွန္း သူမ သိသည္။ သားအႀကီးဆံုး အေၾကာင္း သူမသာလွ်င္ အသိဆံုးျဖစ္သည္။ သူမ၏ ဆိုဆံုးမမႈ မေကာင္းေသာေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ဟု သူမ ခံယူထားသည္ သူမကိုယ္ သူမ အျပစ္တင္မဆံုး
သားလတ္ မဂၤလာေဆာင္သြားသည့္အခါ သူမ ၀မ္းနည္းမိသည္ သားလတ္ ဇနီးႏွင့္အတူ တစ္နယ္တစ္ေက်းသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕သြားေသာအခါ သားလတ္အတြက္ သူမ ကိုယ္သူမ ဘာေျပာရမယ္မွန္း မသိ တိတ္ဆိတ္ ဆြံ႕အေနသည္။ သူမက အခ်ိန္ရလွ်င္ အိမ္သို႕ ျပန္လာႏိုင္ေၾကာင္း တိတ္ဆိတ္စြာ မွာၾကားသည္။
သားငယ္ တိုင္းတပါးသို႕ ထြက္ခြသြားေသာအခါ သူမ ရင္အစံုသည္ တစ္ဆို႕ေနသည္။ သူမ မငိုပါ။ သို႕ေသာ္ မ်က္ရည္မ်ားသည္ အလိုလို လိမ့္ဆင္းလာသည္။ သားငယ္ သေဘာထားကို သူမ မကန္႕ကြက္ပါ။ သူမက ဘုရားသခင္ကို မေမ့ေလ်ာ့ဖို႕ တဖြဖြ မွာသည္။ ေငြမည္မွ် ပို႕ပါဟု မေတာင္းဆိုပါ။ သူမ ေတာင္းဆိုခ်က္ တစ္ခုမွ်သာ အခ်ိန္ရလွ်င္ သူမဆီသို႕ တစ္လတစ္ႀကိမ္ ဖုန္းမွန္မွန္ဆက္ရန္သာ ေတာင္းဆိုသည္။
ယခု
. . . . . .
. . . . . . . . . . . .. . .
သားေထြးေလး မဂၤလာေဆာင္ေတာ့မည္ . . . . . . . . . . . . . . .

သူမ ဘာေတြမ်ားစဥ္းစားေနပါလိမ့္
သူမ ဘာေတြမ်ား ေတြးေတာေနပါလိမ့္
မ်က္လံုးေတြက အေ၀းတစ္ေနရာမွာ ရီေ၀ေ၀ . . .
ဘယ္ဆီကို ေငးေမွ်ာ္ေနမွန္းမသိ သက္ျပင္းေတြက မသိမသာခ်လ်က္ . . . .
အေတြးေတြက ၀ိုးတ၀ါး ပံုရိပ္ေတြက နီးလာလိုက္ ေ၀းသြားလိုက္နဲ႕
သူမ စိတ္အာရံုထဲတြင္ ဘယ္အရာကမွ သူမ စိတ္ကို ေျဖသာႏိုင္စြမ္းမရိွပါ။
ဘယ္အရာမွ သူမကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစႏိုင္စြမ္း မရိွပါ။
အိမ္ေရွ႕ပန္းခံုမွာ အဆုပ္ဆုပ္လိုက္ပြင့္တဲ့ ယုဇနပန္းပြင့္ေတြကေကာ . . .
ရာသီအလိုက္ ပြင့္တဲ့ သစ္ခြပန္းေတြကေကာ
ေလယူရာယိမ္းကေနတဲ့ ထာ၀ယ္မိႈင္းအနီရင့္ရင့္ပန္းေလးေတြကေကာ . . .
ဘယ္အရာကမွ သူမကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစႏိုင္စြမ္း မရိွၾကပါ။
သူမ ရင္အစံသည္ အက္ကြဲ ေၾကမြလ်က္ရိွသည္။ ေလာက အလယ္တြင္ သူမ တစ္ေယာက္တည္းသာ က်န္ရိွသလို ခံစားေနရသည္။
ဘယ္အရာကမွ သူမကို ေဖးမႏိုင္စြမ္း မရိွပါ။
ဘယ္အရာကမွ သူမကို ႏွစ္သိမ့္ႏိုင္စြမ္း မရိွပါ။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သားေတြသည္ လူလားေျမာက္ အေတာင္အလက္ စံုစြာျဖင့္
သူမ ရင္ခြင္မွ ေ၀းရာသို႕ ပ်ံသန္း ထြက္ခြာသြားေသာေၾကာင့္သာ . . . . .

အလြမ္းဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္ေအာက္က

အမွတ္မရိွတဲ့ သတိရမႈေတြနဲ႕အတူ

တရုတ္စကားပန္းေတြ ပြင့္ေ၀ေနတုန္းပါပဲ . . . . . . .

သိမ္းထုပ္ထားတဲ့ အေဟာင္းအႏြမ္း အလြမ္း ေရာၿပြမ္းတဲ့ ေျခာက္ေသြ႕ေသြ႕ေန႕ေတြ

``သင္နဲ႕ငါ ေသြးခ်င္းသားရင္း  အမဲသား၊ ငါး ေပါမ်ားပါေစ။´´

တူညီတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္က မတူညီတဲ့ စာမ်က္ႏွာမ်ား

 

လွပေသသပ္စြာ ထုပ္ပိုးထားတဲ့ ဟန္ေဆာင္မႈမ်ား

ပိပိရိရိ ျဖတ္ေတာက္ထားတဲ့ ခံစားမႈညေနခင္းမ်ား

ခရမ္းႏုေရာင္လြင္ျပင္မွာ  အိပ္မက္ေတြနဲ႕  ဖြင့္မၾကည့္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆႏၵမ်ား

ငါတိုရဲ႕မ်က္၀န္းေတြထဲမွာ  စကားလံုးေတြနဲ႕ေရးသားထားတဲ့  အသံတိတ္ ျပဇာတ္မ်ား

ဒီမ်က္၀န္းေတြထဲမွာပဲ  (ငါတို႕သာ  နားလည္တတ္ခဲ့)

နားလည္မႈမ်ားနဲ႕ စနစ္တက် လြဲေခ်ာ္ေနခဲ့တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ား

ဒါေတြနဲ႕သာ ထံုးရစ္ေႏွာင္ဖြဲ႕ . . . . . ႏြယ္ပင္လိုပဲေပါ့။

တကယ္ဆိုရင္ . . .

(ငါ)ဘာကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့မိတာလည္း

နင္လည္း ဘာကို ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တာလည္း . . .

သက္ဆိုင္မႈနဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈဟာ ခ်ိန္သားကိုက္ တိက်စြာ လြဲေခ်ာ္ခဲ့တယ္

ေသခ်ာမႈမ်ားနဲ႕ ေျပာျဖစ္ခဲ့ရင္

ေျပာျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္ဆုိရင္

စကား၀ါပန္းေတြ ေ၀ဆာစြာ ပြင့္ေနဆဲပါ။

 

 

 

THE LEGEND OF MIWALABYA CLAN

 

In the olden days of about 1287 A.D, Kublai Khan’s invasion into Bagan, the Mongol soldiers sacked and burnt the capital of Bagan. A severe weather troubled the Mongol contingent and they had to retreat from the land they conquered. They got back to the Myanmar-Chinese border of Kachin hills. Some Mongol soldiers were very sick; they lagged behind the main army. At the border area of Kaihtik and Lailaw, some soldier could not follow their companions. Most of them perished in deep jungle of Kachin.  A Chinese soldier (or) Mongol Hogya (or) Saugya survived in the Kachin Jungle and became a deserter. He had to hide near Kareng clan’s slash and burn plantation. He was very weak because of sickness. He snatched away rice meal cooked by the Kareng. He sometimes replaced wild fowl and doves as an exchange. The Kareng people tried to catch this strange deserter. At last, they got him. Instead of killing him, they fostered this Chinese soldier and made him marry their daughters,  Kareng Htu Ba and Kareng Kai. As he was a soldier, he was very cunning and industrious for his dear life.  He was clever in archery. So he was accustomed to live like a Kachin native among the Kareng clam. The Kachins called his descendants  “Miwa labya”.

                   Miwalabya clam increased gradually. Our clan brothers are Kyay Kyi (at Gauri Krung valley area), Mihkaw – Mahka of Ah-Zi and Mi Phu. Miwa Labya descendants inhabited in Kaihtit, Lailaw , Bun Kahtawng and Ding Ga Hkran region called “Lana Ga”- Lana land.

                   Our great - great grandfather “Tsyin Yam Naw” was very blithe and active. He led a marriage procession to Hpung gan Gatrawn village where marriage ceremony was held. Tsin Yan Naw was very sharp and keen in social works. So he was very popular among the Hpung gan Gatrawn ladies that they nick named him Shabrang Naw. It was about 1900 A.D, British colonial time.

                   So we are direct descendants from this Shabrang Naw. We have to rename our Miwa Labya clan to “Nbrang clan”. We have to be friend Maran dus (village chieftains of Lailaw). Maran dus live in coexistance with Nbarng clan. We deal with then in every respect. Regard them ‘Mayu Status’. But we never marry their daughters. Kachins have three social standard mayu, dama and brotherhood

                   Our worshipping spirits (Nats) are Zau Htung - indoor nut and Tu Nau outdoor nut. Many years passed by we are baptized to Christians, we throw away some of our household nats worshipping, they are no more our worshipping nats. We are well cultured and became Christians in Kachin hills.

                             Our ancestors of Nbrang clan were born and very belligerent as a bloodline from fighting spirit of Mongol (or) Chinese solider named Hogya - Saugya. Nbrang clan served as loyal soldiers in World War 1 and World War 2 under the flag of British Government. Some are still living in Kaihtik, Bum Kahtawng and Lailaw areas, earn their living as country farmers, some are urbanized in Bhamo , Myitkyina and other areas.

          We are never recognized as five kachin majority clans because we are half blooded, mixed with Chinese blood, but we are still kachins of new generation.

          Nbrang sub clans are Nmun, Hpaga, SengGing, Jaiwa, HkringMan, Labu, LaShawt and Ndau we are clan brothers. Our first mayu race is Kareng clan. Our dama race are Nhkum and Lashi Labya. Lashi Labya must pay respect to us because we are their mayu, giving their daughters of them.

          Our first ancestor’s name is very vague whether he was a Chinese soldier or a Mongol soldier. According to his archery and bravery, he might be a Mongol soldier of that formidable Kublai Khan’s great army, invaded in  Myanmar  at the time of region of King Nara Thiha Pade.

          Miwalabya’s appearance has slightly exposed to facial expression of Mongols who once reigned and roamed across the stepped of Russia and Central Asia.

(This legend was written by , Nbrang La Wom (my dear Dad)
above photo is my dad , mom and niece moonseng